18. ปางโปรดภาติกชฏิล
ภาติกชฏิล แปลว่า ชฏิลที่เป็นพี่น้องกัน ๓ คน คือ อุรุเวลกัสสปะ, นทีกัสสปะ, และคยากัสสปะ ทั้งสามนี้ตั้งสำนักอยู่ตามคุ้งน้ำ แห่ง แม่น้ำเนรัญชรา ถัดกันตามลำดับ
ชฎิลผู้พี่ใหญ่ ตั้งสำนักอยู่คุ้งน้ำตำบลอุรุเวลา พร้อมบริวาร ๕๐๐ คน คนพี่รองตั้งอาศรมอยู่ที่คุ้งน้ำตำบลนที พร้อมบริวาร ๓๐๐ คน ส่วนน้องเล็ก ตั้งอาศรมอยู่ที่คุ้งน้ำตบลคยา พร้อมบริวาร ๒๐๐ คน รวมเป็นจำนวน ๑,๐๐๐ คนพอดี .. ท่านเหล่านี้ถือลัทธิบูชาไฟ
เมื่อพระสงฆ์สาวก ต่างแยกย้ายกันไปตามชนบท คามนิคมต่างๆ พระพุทธองค์เสด็จดำเนินไปพระองค์เดียว จุดมุ่งหมายคือชฎิลสาม พี่น้อง (โดยเสด็จไปยังอาศรมของชฎิลผู้พี่นามอุรุเวลกัสสปะก่อน)
อุรุเวลกัสสปะ..ชี้แจงให้เห็นถึงความไร้แก่นสารของข้อปฏิบัติที่พวก ตนเคยทำมา เห็นพ้องต้องกันลอยบริขาร ลงแม่น้ำหมดสิ้น ขอบวช ในสำนักของพระพุทธองค์ น้องชายอีกสองคนที่ตั้งอาศรมอยู่คุ้งน้ำ ถัดไป รู้ว่าพี่ชายของตนและบริวารบวชเป็นสาวกของพระพุทธเจ้า ก็เลยบวชตาม เป็นอันว่าชฎิลสามพี่น้อง พร้อมบริวาร ๑ พันรูป ได้ เป็นสาวกของพระพุทธเจ้า ด้วยประการฉะนี้แล
